پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی - پژوهشکده فقه و حقوق/ سمینار پروژه «تعامل فقه و علوم دیگر در موضوع‌شناسی فقهی» برگزار شد.

گروه فلسفه فقه و حقوق

سمینار پروژه «تعامل فقه و علوم دیگر در موضوع‌شناسی فقهی» برگزار شد.

به همت گروه فلسفه فقه و حقوق پژوهشکده فقه و حقوق سمینار پروژه «تعامل فقه و علوم دیگر در موضوع‌شناسی فقهی» روز دوشنبه 27/11/۹۹ در تالار شهید سلیمانی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد.

در این سمینار مجری تحقیق، اعضای هیئت علمی پژوهشکده فقه و حقوق، نماینده محترم حوزه ریاست و نماینده محترم معاونت پژوهش شرکت کردند.
در این جلسه در ابتدا مجری پروژه حجت الإسلام والمسلمین حجت الله بیات عضو هیأت علمی دانشگاه قرآن و حدیث به ارائه بحث پرداخت و بیان کرد: هر گزاره فقهی از دو بخش موضوع و حکم تشکیل شده و دانش فقه عهده دار دو عرصه استنباط احکام و شناخت موضوعات است. از آنجا که تعریف موضوعات عرفیِ صرف در مرحله مفهوم شناسی و تعیین مصادیق در مرحله مصداق یابی به عهده شارع نیست، سئوال اساسی این است که چنانچه در مرحله استنباط و صدور حکم شرعی این نوع موضوعات، فقیه نیازمند شناخت چنین موضوعاتی باشد، دستگاه فقه، متصدی شناخت را چه کسی می داند و چه سازو کاری برای شناخت این نوع موضوعات پیش بینی کرده است؟
از آنجا که شارع مقدس در موضوعات عرفیِ صرف هیچ گونه تصرفی نکرده است برای شناختن چنین موضوعاتی، راهی جز بهره گیری از عرف عام، عرف متخصص و علوم مرتبط با این نوع موضوعات وجود ندارد. با توجه به این ضرورت، اما چگونگی این بهره گیری چندان روشن و مستدل نیست و بین فقها روش مشخص و یا یکسانی برای روش بهره برداری از سایر علوم وجود ندارد.
از این رو یکی از محورهای مهم فلسفه فقه - پس از پذیرش لزوم تعامل با سایر علوم فقهی - چگونگی تعامل علم فقه با دیگر دانش ها برای شناخت موضوعات است. وقتی سخن از تعامل به میان می آید ارتباطی دو سویه بین دانش فقه و سایر علوم مراد است؛ بدین معنا که آیا فقه و سایر علوم می توانند بر یکدیگر تأثیر داشته باشند؟ این تأثیر تا چه حدی است؟ قلمرو آن تا کجاست؟ و چگونه اتفاق می افتد؟
معاون علمی موسسه موضوع شناسی احکام فقهی در ادامه به ساختار و سر فصل های تحقیق اشاره نمود؛ مهمترین موضوعات قابل بحث در این تحقیق «چگونگی بهره گیری فقه از سایر علوم» «وضعیت موجود و مطلوب بهره گیری فقه از سایر علوم» و «تأثیرات دانش فقه بر سایر علوم مرتبط با دانش فقه» می باشد.
در ادامه حضار نکات خود را درباره مطالب ارائه شده بیان کردند و سپس محقق به سؤالات مطرح شده پاسخ داد.