پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی - پژوهشکده فقه و حقوق/جلسه سمینار باعنوان«نقش عدالت در قانون گذاری در حکومت اسلامی»برگزارگردید

سمینار تحقیق با عنوان«نقش عدالت در قانون گذاری در حکومت اسلامی»

جلسه سمینار باعنوان«نقش عدالت در قانون گذاری در حکومت اسلامی»برگزارگردید

سمینار«نقش عدالت در قانون گذاری در حکومت اسلامی»با ارایه محقق آن حجت الاسلام و المسلمین حسنعلی علی اکبریان و با حضور اعضای هیأت علمی پژوهشکده فقه و حقوق و نماینده معاونت پژوهش پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در روز دوشنبه 1396/4/19در اتاق جلسات پژوهشکده برگزار گردید.

    در این جلسه عضو هیأت علمی گروه فلسفه فقه و حقوق و محقق پروژه، در توضیح کلیات پروژه بیان نمود: طرح تفصیلی این پروژه در تاریخ 95/8/19 در شورای پژوهشی پژوهشکده در حجم 25 صفحه با نظارت حجت الاسلام و المسلمین خادمی کوشا تصویب شد و قرار است در مجله علمی – پژوهشی کاوشی نو در فقه پس از انجام مراحل نگارش و ارزیابی به چاپ برسد. موضوع این مقاله در میز عدالت زیر مجموعه قطب نظام سیاسی و اجتماعی اسلام و ایران به تصویب رسیده است.
    محقق این مقاله در توضیح محتوایی پروژه بیان داشت: نقش عدالت در قانون گذاری در حکومت اسلامی یک پیش فرض دارد یعنی قانون گذاری یک عملی است متفاوت با عمل استنباط احکام شرعی این پیش فرض خیلی مهم است و لذا در این تحقیق استنباط احکام شرعی کار فقیه در مقام افتاء است و اخبار می کند از حکم شرعی خداوند تبارک و تعالی یا حکم شرعی یا وظیفه عملی اما قانون گذاری کار ولایی است در مقام تطبیق آن احکام شرعیه بر واقع خارجی است برای همین قانون گذاری ناظر به واقعیت خارجی زمانه قانون گذاری است.
   بر اساس این پیش فرض، در حقوق به این عدالت می گویند عدالت ماهوی در مقابل عدالت سوری و عدالت سوری از بحث خارج است و عدالت ماهوی به محتوای قانون کار دارد، یعنی وقتی قانون گذار می خواهد قانون وضع کند این قانون آیا باید عادلانه باشد یا نباشد، اسم این عدالت محتوایی است. آن مرجع معیار تشخیص عدالت در بحث ما خود فقیه قانون گذار است قانون گذار در جاهایی که از آن بحث شده در اینجا پیش فرض است می گوید که قانون گذار چون به عنوان حکم ولایی دارد قانون گذاری می کند و احکام شرعی را تطبیق می دهد در زمانه خودش در مقام اجرا، معیار رأی این قانون گذار است بر اساس تلقی متشرعه، اینجا در مقدمه این مقاله توضیح داده شده است.
      محقق در توضیح فصول تحقیق بیان نمود: چهار فصل در این مقاله وجود دارد هر کدام نقش عدالت در قانون گذاری را ترسیم کرده است. اولین فصل قانون باید عدالت را رعایت کند. عدالت به عنوان یکی از مقاصد شریعت و اهداف دین جزء اموری است که قانون گذار باید آن را رعایت کند.
      فصل دوم: نقش عدالت در تعیین فتوای معیار است، در فتوای معیار در قانون گذاری دو مورد را آورده ایم که مهمترین آن برخی ازحقوق دانان قائل هستند که فتوای کارآمدتر از بین فتاوای فقها معیار قانون گذاری است.
      فصل سوم: نقش عدالت در قانون گذاری و قانونی کردن یک حکم شرعی پرداخته است که در اینجا و در واقع از عنوان عدالت یک عنوان دیگر را که در موضوع عدالت قابل جاسازی است و آن عنوان ظلمه است بحث شده است.
      فصل چهارم: تزاحم عدالت با سایر اهداف قانون گذاری مثل امنیت ، نظم ، اگر این دو باهم تزاحم کردند عدالت یکی از اهداف است و نتیجه اینکه معیار ثابتی وجود ندارد سنت نبی اکرم(ص) هم در آن ضابطه واحدی وجود ندارد هم جاهایی وجود دارد که عدالت فردی را بر نظم مقدم کردند و هم جاهایی هست که نظم را بر عدالت فردی مقدم کردند.
     در ادامه جلسه اعضا نظرات خود را در مورد ارایه محقق ارایه نمودند.

منبع:

13:25

1396/5/15

تعداد بازدید: 184